LINK DOWNLOAD MIỄN PHÍ TÀI LIỆU "bước đầu nghiên cứu chứng trầm cảm ở phụ nữ sống trong gia đình có chồng bạo hành tại thành phố hồ chí minh": http://123doc.vn/document/1048116-buoc-dau-nghien-cuu-chung-tram-cam-o-phu-nu-song-trong-gia-dinh-co-chong-bao-hanh-tai-thanh-pho-ho-chi-minh.htm
2.1. Tổ chức nghiên cứu lý luận 49
2.2. Tổ chức nghiên cứu thực trạng 49
2.2.1. Mục đích nghiên cứu 49
2.2.2. Khách thể nghiên cứu 49
2.2.3. Nhiệm vụ và nội dung nghiên cứu 50
2.2.4. Cách thức tổ chức các phương pháp nghiên cứu 50
2.3. Tổ chức nghiên cứu thực nghiệm 57
2.3.1. Mục đích thực nghiệm 57
2.3.2. Khách thể thực nghiệm 57
2.3.3. Nhiệm vụ và nội dung thực nghiệm 58
2.3.4. Cách thức tổ chức nghiên cứu thực nghiệm 58
CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
3.1. Kết quả nghiên cứu thực trạng 64
3.1.1. Tổng quan thực trạng phụ nữ bò chồng bạo hành tại Tp. HCM 64
3.1.2. Thực trạng trầm cảm của phụ nữ sống trong gia đình có
chồng bạo hành tại Tp. HCM 68
3.1.2.1. Mức độ trầm cảm của phụ nữ sống trong gia đình có chồng
bạo hành tại Tp. HCM 68
3.1.2.2. Đặc trưng của chứng trầm cảm ở phụ nữ sống trong gia đình
có chồng bạo hành tại Tp. HCM 70
3.1.2.3. Biểu hiện các triệu chứng của trầm cảm ở phụ nữ sống
trong gia đình có chồng bạo hành tại Tp. HCM trên từng
phương diện so sánh 73
3.1.3. Nguyên nhân gây nên chứng trầm cảm ở phụ nữ sống trong
gia đình có chồng bạo hành tại Tp. Hồ Chí Minh. 76
3.1.3.1. Nguyên nhân về mặt di truyền 76
3.1.3.2. Một số nguyên nhân về mặt tâm lý - xã hội 77
3.1.3.3. Một số nguyên nhân về mặt tâm lý 83
3.2. Kết quả nghiên cứu thực nghiệm 91
3.2.1. Kết quả nghiên cứu trước khi thực nghiệm 91
3.2.2. Thực hiện trò liệu tâm lý cho chứng trầm cảm bằng mô hình
tương tác giữa nhóm nhà trò liệu với thân chủ theo từng mục
tiêu cụ thể 99
3.2.3. Kết quả nghiên cứu sau khi thực nghiệm áp dụng mô hình
tương tác giữa nhóm nhà trò liệu với thân chủ trong trò liệu
tâm lý cho chứng trầm cảm 105
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
1. Kết luận 112
2. Khuyến nghò 114
3. Nhận xét những điểm hạn chế trong công trình và hướng nghiên
cứu cho những công trình tiếp theo 114
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT
DSM-IV: Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, 4
th
Edition -
Sổ tay Thống kê và Chẩn đoán các rối loạn tâm thần, tái bản lần
thứ 4.
IFC: Phòng Tham vấn tâm lý cho cá nhân và gia đình.
Mean: Điểm trung bình
SD: Độ lệch tiêu chuẩn
BDI-II: Thang đo trầm cảm được hiệu đính lần 2 của Beck, A.T
HDS: Thang đo trầm cảm của Halmiton
Tp. HCM: Thành phố Hồ Chí Minh
NTL: Nhà trò liệu
TC: Thân chủ
DANH MỤC CÁC BẢNG, SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ
Bảng 2.1: Phân bố khách thể nghiên cứu thực trạng.
Bảng 2.2: Mô tả chung về khách thể nghiên cứu thực nghiệm.
Bảng 3.1: Tổng quan về thực trạng bò bạo hành của khách thể nghiên cứu.
Bảng 3.2: Mức độ trầm cảm của phụ nữ sống trong gia đình có chồng bạo
hành tại Tp. HCM qua thang BDI-II tính trên toàn mẫu.
Bảng 3.3: Điểm trung bình từng triệu chứng trầm cảm của phụ nữ sống trong
gia đình có chồng bạo hành tại Tp. HCM qua thang BDI-II tính
trên toàn mẫu.
Bảng 3.4a: So sánh điểm trung bình các triệu chứng trầm cảm nổi bật của phụ
nữ sống trong gia đình có chồng bạo hành tại Tp. HCM theo chiều
kích: độ tuổi và trình độ học vấn.
Bảng 3.4b: So sánh điểm trung bình các triệu chứng trầm cảm nổi bật của phụ
nữ sống trong gia đình có chồng bạo hành tại Tp. HCM theo mức
thu nhập.
Bảng 3.5: Những người thân bò trầm cảm ở thế hệ liền kề của phụ nữ sống
trong gia đình có chồng bạo hành tại Tp. HCM.
Bảng 3.6: Những biến cố trong cuộc đời của phụ nữ sống trong gia đình có
chồng bạo hành tại Tp. HCM.
Bảng 3.7: Cách cư xử của cha mẹ hoặc người nuôi dưỡng với phụ nữ sống
trong gia đình có chồng bạo hành tại Tp. HCM.
Bảng 3.8: Số bạn thân của phụ nữ sống trong gia đình có chồng bạo hành tại
Tp. HCM.
Bảng 3.9: Sự chia sẻ nỗi buồn với bạn bè của phụ nữ sống trong gia đình có
chồng bạo hành tại Tp. HCM.
Bảng 3.10: Tương quan giữa tổng điểm trầm cảm và các nhóm triệu chứng
trầm cảm với các hình thức bạo hành.
Bảng 3.11: Đánh giá về mối quan hệ vợ chồng hiện nay của phụ nữ sống
trong gia đình có chồng bạo hành tại Tp. HCM.
Bảng 3.12: Phản ứng tâm lý của phụ nữ khi bò chồng bạo hành.
Bảng 3.13: Những phản ứng cụ thể của phụ nữ khi bò chồng bạo hành.
Bảng 3.14: Cách ứng xử với những cảm xúc tiêu cực của phụ nữ sống trong
gia đình có chồng bạo hành tại Tp. HCM.
Bảng 3.15: Tương quan Pearson giữa tổng điểm trầm cảm và các nhóm triệu
chứng trầm cảm với các kiểu ứng xử.
Bảng 3.16: Kiểm nghiệm sự khác biệt giữa 2 nhóm trầm cảm và không trầm
cảm về các kiểu ứng xử với cảm xúc tiêu cực.
Bảng 3.17: Chẩn đoán thông qua chuẩn chẩn đoán DSM-IV trước khi trò liệu
tâm lý.
Bảng 3.18: Mô tả lâm sàng trước khi trò liệu tâm lý ở 4 khía cạnh: nhận thức,
cảm xúc, hành vi và sinh lý của khách thể thực nghiệm.
Bảng 3.19: Các mối quan hệ liên nhân cách của khách thể thực nghiệm trước
khi trò liệu tâm lý.
Bảng 3.20: Chẩn đoán thông qua thang BDI-II và HDS trước khi trò liệu tâm
lý.
Bảng 3.21: Đánh giá chung về mặt tâm lý-xã hội của khách thể thực nghiệm
trước khi trò liệu tâm lý.
Bảng 3.22: Chuyển biến về 4 khía cạnh: nhận thức, cảm xúc, hành vi và sinh
lý của khách thể thực nghiệm sau khi trò liệu tâm lý.
Bảng 3.23: Chuyển biến trong các mối quan hệ liên nhân cách của khách thể
thực nghiệm sau khi trò liệu tâm lý.
Bảng 3.24: Sự khác biệt về mức độ trầm cảm của khách thể thực nghiệm theo
thang BDI-II và HDS trước và sau khi trò liệu tâm lý.
Bảng 3.25: Đánh giá chung sự chuyển biến về mặt tâm lý - xã hội của khách
thể thực nghiệm sau khi trò liệu tâm lý.
Sơ đồ 1.1: Cơ chế tâm lý của trầm cảm theo Phân tâm học.
Sơ đồ 1.2: Cơ chế tâm lý của trầm cảm theo Tâm lý học nhận thức - hành vi.
Sơ đồ 1.3: Cơ chế tâm lý của trầm cảm theo Tâm lý học nhân văn hiện sinh.
Sơ đồ 1.4: Cơ chế tâm lý của trầm cảm.
Hình 1.1: Mô hình “tương tác giữa nhóm nhà trò liệu với thân chủ” trong trò
liệu tâm lý.
Biểu đồ 3.1: Mức độ trầm cảm của phụ nữ sống trong gia đình có chồng bạo
hành tại Tp. HCM qua thang BDI-II.
Biểu đồ 3.2: Điểm trung bình các nhóm triệu chứng của trầm cảm ở phụ nữ
sống trong gia đình có chồng bạo hành tại Tp. HCM qua thang
BDI-II.
1
Mở Đầu
1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Những năm gần đây, cùng với sự phát triển của xã hội: kinh tế, văn hóa,
khoa học kỹ thuật,… “trầm cảm” trở nên rất quen thuộc với mọi người, không
chỉ ở khía cạnh kiến thức phổ thông mà cả trên phương diện khoa học, với nhiều
tên gọi như “căn bệnh của xã hội công nghiệp”, “bệnh của thời đại kỹ thuật
số”… Trầm cảm được biết đến qua những hậu quả của nó đối với người bệnh,
tiêu biểu là năng suất lao động giảm sút, mất hứng thú trong mọi hoạt động, tâm
trạng trở nên bi quan, chán nản, khả năng sáng tạo dường như hoàn toàn biến
mất, thậm chí xuất hiện cả hành vi tự tử nếu ở mức độ nặng. Tạp chí “The Global
Burden of Disease Study” đã dự đoán đến năm 2020, trầm cảm là nguyên nhân
hàng đầu gây gánh nặng về bệnh tật trên toàn thế giới, xuất hiện ở bất kỳ lứa
tuổi nào, gây chết người chủ yếu và làm mất khả năng duy trì sự phát triển bình
thường ở các nước đang phát triển [4, tr.37]. Ở nước ta, con số 10% người bò trầm
cảm chỉ tính riêng ở Thành phố Hồ Chí Minh cho thấy Việt Nam cũng không
ngoại lệ. [40]
Riêng đối với phụ nữ, những người vừa là nguồn lực lao động mạnh mẽ
của nước ta, vừa là người mẹ, người vợ trong gia đình, quán xuyến việc nhà,
chăm sóc con cái, nếu bò trầm cảm thì sự tổn thất càng gấp nhiều lần. Bởi lẽ,
ngoài việc giảm năng suất lao động, cuộc sống cá nhân trì trệ, chứng trầm cảm
còn tác động nặng nề đến sự phát triển tâm lý lẫn thể chất của thế hệ con cái (trẻ
có thể bò lo âu, hốt hoảng, căng thẳng, giao tiếp xã hội kém… [7]; bò suyễn và
các chứng dò ứng khác [23, tr.20]. Đặc biệt, ở phụ nữ sống trong gia đình có chồng
bạo hành, hậu quả của trầm cảm còn có thể trở thành nguyên nhân dẫn đến hành
2
vi bạo lực của người chồng. Những người phụ nữ này sẽ cảm thấy mình là tù
nhân trong một vòng tròn không lối thoát. [39]
Như vậy, rõ ràng chứng trầm cảm đã và đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến
cuộc sống cá nhân của phụ nữ nói chung và những phụ nữ bò chồng bạo hành nói
riêng, tạo gánh nặng cho gia đình và làm ngưng trệ sự phát triển của xã hội. Do
đó, hiểu rõ về chứng trầm cảm để việc điều trò đạt hiệu quả cao nhằm đưa họ trở
về cuộc sống bình thường là cấp thiết hơn bao giờ hết.
Thế nhưng hiện nay, những công trình khoa học có hệ thống về thực trạng
và nguyên nhân gây trầm cảm ở nước ta không được chú ý nhiều, nghiên cứu
chứng trầm cảm của phụ nữ sống trong gia đình có chồng bạo hành lại càng hiếm
hoi. Một cách chung nhất, các lý do dẫn đến trầm cảm được đưa ra là do sự mất
cân bằng các chất dẫn truyền thần kinh và thần kinh nội tiết trong não; do sự
cạnh tranh gay gắt của nền kinh tế thò trường, sự bùng nổ thông tin, sự khủng
hoảng các giá trò, hay áp lực trong việc thực hiện các vai trò xã hội… hoặc do
chính hành vi bạo lực của người chồng… Với những nhận đònh đó, việc chữa trò
trầm cảm cho phụ nữ bò bạo hành chủ yếu là dùng thuốc nhằm tác động trực tiếp
lên các chất hóa học trong não hoặc bằng sự can thiệp của pháp luật, hỗ trợ đưa
họ đến những nơi tạm lánh an toàn để cắt đứt căn nguyên gây bệnh. Nhưng
những giải pháp này chỉ mang tính nhất thời, kết quả không cao. Điều trò bằng
thuốc thường có tác dụng phụ như chứng ngầy ngật, ngủ nhiều…; còn sự can
thiệp bằng pháp luật một cách giản đơn cũng chỉ phần nào giấu đi “bề nổi của
tảng băng chìm”, vì bạo hành gia đình vừa là vấn đề xã hội vừa là chuyện “riêng
tư” mang tính cá nhân. Cuối cùng, trầm cảm vẫn trầm cảm!
Vậy, lối thoát hữu hiệu cho tình hình trên là gì? Để có thể giải đáp câu hỏi
này, ít nhất phải xác đònh được chứng trầm cảm ở những người phụ nữ bò chồng
bạo hành có đặc trưng gì và nguyên nhân có phải là chính hành vi bạo lực của
3
người chồng không hay nằm ở một yếu tố khác? Trên cơ sở đó mới có thể đưa ra
những phương pháp chữa trò đúng đắn và phù hợp.
Đứng trước một thực tế đáng quan tâm như trên, nhưng các công trình
nghiên cứu khoa học vẫn còn bỏ ngỏ nhiều khoảng trống, chính vì thế, người
nghiên cứu chọn đề tài: “Bước đầu nghiên cứu chứng trầm cảm ở phụ nữ
sống trong gia đình có chồng bạo hành tại Thành phố Hồ Chí Minh”. Hy
vọng đề tài sẽ góp phần nhỏ giúp các nhà khoa học, đặc biệt là những nhà tâm lý
học có nhận đònh và phương pháp điều trò trầm cảm cho những phụ nữ bò chồng
bạo hành một cách thiết thực hơn nhằm mang lại hạnh phúc thực sự cho họ.
2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
Khảo sát thực trạng và xác đònh một số nguyên nhân gây nên chứng trầm
cảm ở phụ nữ sống trong gia đình có chồng bạo hành tại Tp. HCM. Trên cơ sở đó,
thử nghiệm mô hình “tương tác giữa nhóm nhà trò liệu với thân chủ” để trò liệu
tâm lý cho chứng trầm cảm.
3. ĐỐI TƯNG VÀ KHÁCH THỂ NGHIÊN CỨU
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Chứng trầm cảm ở phụ nữ sống trong gia đình có chồng bạo hành.
3.2. Khách thể nghiên cứu
Phụ nữ sống trong gia đình có chồng bạo hành tại Tp. HCM.
4. GIẢ THUYẾT NGHIÊN CỨU
4.1. Dựa trên sự phân loại mức độ chứng trầm cảm, đa số phụ nữ sống trong gia
đình có chồng bạo hành tại Tp. HCM mắc chứng trầm cảm ở mức trung bình.
4.2. Có nhiều nguyên nhân gây nên chứng trầm cảm, nhưng nguyên nhân chủ
yếu là thiếu sự chia sẻ cảm xúc tiêu cực, sự tôn trọng của những người thân
trong gia đình; sự hẫng hụt về mặt tâm lý; sự phản ứng tiêu cực về hành vi…
4
4.3. Nếu áp dụng mô hình tương tác giữa nhóm nhà trò liệu với thân chủ để trò
liệu tâm lý cho chứng trầm cảm của những phụ nữ sống trong gia đình có
chồng bạo hành tại Tp. HCM sẽ mang lại kết quả khả quan, cụ thể là giảm
mức độ trầm cảm, tỉ lệ tái phát thấp.
5. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU
Để đạt được mục đích nghiên cứu và chứng minh các giả thuyết nghiên
cứu nêu trên, cần phải thực hiện một hệ thống các nhiệm vụ sau:
5.1. Tìm hiểu một số vấn đề lý luận của đề tài nghiên cứu: trầm cảm, bạo hành, trò
liệu tâm lý.
5.2. Khảo sát thực trạng mắc chứng trầm cảm ở phụ nữ sống trong gia đình có
chồng bạo hành tại Tp. HCM.
5.3. Xác đònh nguyên nhân gây nên chứng trầm cảm ở phụ nữ sống trong gia
đình có chồng bạo hành tại Tp. HCM.
5.4. Thử nghiệm trò liệu tâm lý cho chứng trầm cảm ở một số phụ nữ bò trầm cảm
sống trong gia đình có chồng bạo hành tại Tp. HCM bằng mô hình “tương tác
giữa nhóm nhà trò liệu với thân chủ”.
6. GIỚI HẠN VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI
- Đề tài nghiên cứu chỉ tập trung tìm hiểu thực trạng chứng trầm cảm và
một số nguyên nhân tâm lý xã hội gây nên chứng trầm cảm chứ không
quan tâm sâu đến các nguyên nhân do thuốc hay do các bệnh lý cơ thể
khác.
- Đối tượng nghiên cứu chỉ giới hạn ở những phụ nữ sống trong gia đình
có chồng bạo hành tại Tp. HCM. Người chồng bạo hành ở đây giới hạn
trong những hành vi bạo lực với người vợ là chủ yếu.
- Do điều kiện về thời gian và phải theo dõi liên tục những diễn tiến của
khách thể thực nghiệm nên việc trò liệu tâm lý cho chứng trầm cảm
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét